Odpowiednie żywienie to nieodłączny element leczenia po-zabiegowego, ale także okresu przed operacją, kiedy organizm potrzebuje wzmocnienia, aby dobrze znieść zabieg i szybciej wrócić do zdrowia. Dostarczenie pacjentowi odpowiedniej ilości energii oraz białka jest więc priorytetem na oddziałach chirurgicznych i powinno być nim także prywatnie, kiedy chory spędza czas w domu. Jak więc powinna wyglądać prawidłowa dieta przed operacją i w czasie późniejszej rekonwalescencji?
Pokarmowe składniki energetyczne i budulcowe
Żywienie medyczne, inaczej clinical nutrition polega na zaopatrzeniu organizm w wyważoną ilość białek, tłuszczy, cukrów, witamin i składników mineralnych. Opiera się na tzw. dietach przemysłowych, a więc gotowych preparatach do picia lub podawaniu pacjentowi płynów dożylnie. Skład zawsze dostosowany jest do stanu i wymagań chorego. Dla tych, którzy są odżywieni prawidłowo zaleca się spożywanie normalnych posiłków do godzin wieczornych w przeddzień zabiegu. Na kilka godzin przed otrzymaniem znieczulenia powinno się przyjmować jedynie czyste płyny, także te bogate w węglowodany, aby zredukować stres i uczucie głodu. W przypadku pacjentów niedożywionych żywienie medyczne powinno się wdrożyć nawet na 2 tygodnie przed operacją. Pokarm może być dostarczany drogą dojelitową (za pomocą tzw. zgłębnika) lub pozajelitową, co wpłynie pozytywnie na wyniki późniejszego leczenia. Według Europejskiego Towarzystwa Anestezjologii płyny bogate w cukry są bezpieczne dla pacjentów i mogą nie tylko poprawić samopoczucie, ale także zmniejszyć odporność na insulinę po przeprowadzeniu zabiegu.
Żywienie pooperacyjne
Bez względu na charakter przebytej operacji, odpowiednio zbilansowana dieta jest podstawą szybkiego odzyskania pełni sił oraz zapobiega występowaniu ewentualnych powikłań – wszystko to dzięki maksymalnemu ograniczeniu często towarzyszącego urazom katabolizmu (stanu rozpadu cząsteczek organicznych, czyli białek, tłuszczów i węglowodanów). Wiadomo, że człowiek po operacji potrzebuje o wiele więcej białka i energii niż osoba zdrowa, dlatego przyjmowanie doustnych preparatów w formie napoju lub dostarczanie dobroczynnego pokarmu w inny sposób zalecony przez lekarza powinno trwać do momentu, w którym pacjent będzie w stanie spożywać normalne posiłki, które pokryją jego zapotrzebowanie na składniki odżywcze. Szacuje się, że średnia ilość energii, jakiej potrzebuje chory wynosi ok. 25-35 kcal na kilogram masy ciała, natomiast w przypadku białka jest to ok. 1,2-1,5g/kg mc. Na rynku dostępnych jest wiele preparatów odżywczych w postaci tzw. pakietów przeznaczonych dla różnych pacjentów, np. chirurgicznych, onkologicznych, z chorobą Parkinsona, czy po prostu osób starszych (np. w www.apteka-melissa.pl), dzięki czemu mamy możliwość dopasowania diety do indywidualnych potrzeb.
