Dym o intensywnym zapachu wierni widują i wyczuwają wtedy, gdy kapłan okadza ołtarz. Duchowny nie robi tego często, ale w sytuacjach nadzwyczajnych, dla podniesienia uroczystego nastroju nabożeństwa, a także dla okazania czci osobom lub świętym przedmiotom. Dowiedz się, czym jest kościelne kadzidło i jaką kryje w sobie symbolikę.
„Niech moja modlitwa będzie stale przed Tobą jak kadzidło” – tak głosi Psalm 141, który należy rozumieć jako intencje kierowane do Boga. Woń spalanych ziół jest intensywna i dociera do najdalszych zakątków kościoła. Palone kadzidła kościelne nawiązują do modlitw, które wolno i swoim własnym torem płyną ku Stwórcy i mają być dla niego miłe.
Z czego robi się kadzidło kościelne?
Tradycyjne kadzidło świątynne to zwykle małe bryłki (może mieć ono również formę proszku), pozyskiwane z różnych odmian kadzidłowca. To nic innego jak stwardniała żywica drzew kadzidłowych, przypominająca swoim wyglądem bursztyn. Kadzidło kościelne zawiera także mieszankę ziół, czyli szałwię białą i lekarską, krwawnik, piołun, kocimiętkę, wrotycz oraz hyzop. Kadzidła stosowane w kościele powinny mieć dobrą jakość, by nie drażnić i nie uczulać, ponieważ wdychane przez wiernych, docierają bezpośrednio do organizmu. Najlepiej, jeśli charakteryzują się delikatną wonią, która nie rozprasza uwagi i pozwala zgromadzonym skupić się na modlitwie.
Kadzidła umieszcza się w trybularzu, czyli specjalnym naczyniu do okadzania, z charakterystycznymi, długimi łańcuszkami. Wewnątrz niego znajduje się puszka, wyposażona w specjalny pojemnik. Do niego wkłada się rozpalony węgielek, a następnie posypuje kadzidłem. W ten sposób z trybularza wydziela się aromatyczny zapach kadzidła.
Po co okadza się ołtarz?
Stosowanie kadzidła podczas każdej Mszy Św. nie jest obowiązkowe – używa się go podczas największych uroczystości i świąt, a także wystawienia i procesji z Najświętszym Sakramentem. Okadza się nie tylko rzeczy materialne – ołtarz, krzyż, Ewangeliarz, paschał, święte obrazy, ale także zgromadzonych wiernych i celebransa. Dym kadzidła to nie tylko nawiązanie do wznoszących się ku Bogu modlitwom, ale także forma czci, jaką oddaje się Chrystusowi obecnemu w słowie Bożym, w osobie kapłana i pośród ludu. Spalanie się kadzidła oznacza ponadto spalanie ofiary – w ten sposób kapłan w imieniu swoim i wiernych podkreśla ofiarną miłość wobec Boga i jego Syna.
Pierwsi chrześcijanie okadzali domy podczas pogrzebu oraz dla ładniejszego zapachu. Na początku kadzidło kojarzyło się ze zwyczajami pogańskimi. W świątyniach pojawiło się znacznie później – pierwsze wzmianki mówią o 363 r. n.e., a okadzanie ołtarza stało się kościelnym rytuałem dopiero w IX w. Kapłan robi to, obchodząc stół ofiarny z dymiącą kadzielnicą. Zebrany lud Boży powinien oprócz tego, że widzi smugę dymu również czuć woń kadzidła.
